5 dáng ấm Tử Sa được giới trà đạo ưa chuộng nhất

Ấm Tử Sa là một loại trà cụ đặc trưng của văn hóa trà đạo, được chế tác từ đất Tử Sa ở vùng Nghi Hưng Trung Quốc, cho phép giữ hương thơm trong thời gian dài. Đặc biệt, loại đất này có thể tạo thành nhiều dáng ấm khác nhau, phù hợp với nhiều loại trà và sở thích của người uống trà. Thế Giới Trà Đạo sẽ giới thiệu các dáng ấm Tử Sa phổ biến nhất trong nghệ thuật trà đạo.

Dáng ấm Tử Sa Tây Thi

Tây Thi được xem là một trong những dáng ấm Tử Sa được yêu thích nhất bởi những người sành trà. Chỉ với cái tên, bạn có thể hình dung được vẻ đẹp lôi cuốn của dáng ấm này.

Nguồn gốc

Theo tương truyền, ấm Tử Sa Tây Thi có tên gọi như vậy, vì dáng ấm được mô phỏng dựa theo bầu ngực của thiếu nữ Trung Quốc – Tây Thi. Tây Thi là một trong những thiếu nữ xinh đẹp vượt trội trong thời kỳ Chiến Quốc. Vẻ đẹp của cô được miêu tả không thể so sánh. Cô được coi là một trong Tứ Đại Mỹ Nữ của Trung Quốc. Nhân vật này đã truyền cảm hứng cho nhiều nghệ nhân cổ và hiện đại của Trung Quốc.

Hình dáng

Dáng ấm này có thân tròn đầy đặn, gợi nhớ đến vẻ uyển chuyển của một cô gái xinh đẹp tuyệt trần, với các đường nét mềm mại và tinh tế. Quai ấm cong đẹp mắt, vòi ấm vừa vặn giúp kiểm soát tốc độ rót và tạo ra dòng nước trà nhẹ dịu, thơm ngọt. 

Nắp ấm tròn trịa có hình dáng giống như nhụy hoa của một thiếu nữ đẹp, và chính vì điều này mà một số nghệ nhân thưởng trà gọi dáng ấm này là “ấm Tây Thi Nhũ”, mang đến một cái tên rất tinh tế và quyến rũ.

Dáng ấm Tử Sa Thạch Biều

Ấm Thạch Biều là một trong những dáng ấm Tử Sa kinh điển của dòng sản phẩm này từ Nghi Hưng, Trung Quốc. Với vẻ đẹp yêu kiều và duyên dáng, nhưng cũng không kém phần mạnh mẽ và kiên cường, ấm này sẽ chinh phục được trái tim của những người đam mê nghệ thuật trà đạo.

Nguồn gốc

Theo các ghi chép, ấm Thạch Biều được sáng chế vào thời Bắc Tống bởi Tô Đông Pha, một đại học sĩ từ quan trở về quê nhà tại Nghi Hưng, Trung Quốc để dạy học. Trong quá trình đun nước pha trà, ông đã phát hiện ra rằng đất Tử Sa tốt hơn rất nhiều so với kim loại. Từ đó, ông đã lấy cảm hứng để tạo ra một loại ấm được thiết kế dựa trên chiếc siêu nước cũ của mình. Đây được xem là nguyên mẫu đầu tiên của ấm Thạch Biều.

Hình dáng 

Thiết kế hình tam giác trên nhỏ dưới to của ấm tạo nên trọng tâm cực kỳ vững chắc. Tất cả các phần của ấm đều được thiết kế rất cân đối, tạo nên tỉ lệ vàng đẹp mắt. Ngoài kiểu dáng hình tam giác đặc trưng, ấm Thạch Biều còn có đế ấm 3 chân và nắp ấm cong hình cây cầu.

Phần vòi của ấm Thạch Biều được thiết kế ngắn, tạo ra lực chảy mạnh khi rót trà. Điều này giúp tránh tình trạng tắc nghẽn dòng nước, bất kể loại trà sử dụng. Quai ấm có thiết kế dạng quai ngược, dễ cầm nắm và rất tiện lợi khi sử dụng.

Dáng ấm Tử Sa Văn Đán

Dáng ấm Tử Sa Văn Đán có nhiều đặc điểm tương đồng với dáng ấm Tây Thi. Sự đẹp mộc mạc, giản dị của nó đã chinh phục được trái tim của những người sành trà, với phần góc cạnh mềm mại, uyển chuyển như những thiếu nữ đôi mươi.

Nguồn gốc

Văn Đán là một kiểu dáng chế tác vào thời kỳ đầu nhà Thanh, mang nét tương đồng với Tây Thi Nhũ. Mặc dù đơn giản và cổ điển, nhưng nó được đánh giá là tinh tế và sang trọng. Thuật ngữ “Văn Đán” có nghĩa là sự dịu dàng, nho nhã và ngoại hình tư thái ung dung, còn “Đán” chỉ đến nữ diễn viên hài kịch thời bấy giờ.

Hình dáng 

Dáng ấm Văn Đán có thân hình tam giác, quai cong đẹp mắt. Vòi ấm ngắn nhưng không thô, trong khi nắp ấm phía trên có hình dạng tròn đầy đặn, gợi nhớ đến hình ảnh của chiếc gò bồng đào căng tròn của phụ nữ. Dáng ấm này trở thành biểu tượng của niềm vui và sự lạc quan, cũng như tâm trạng thư giãn thoải mái khi thưởng trà.

Dáng ấm Tử Sa Bán Nguyệt 

Ấm Tử Sa Bán Nguyệt hiện đang là một trong những loại ấm trà được ưa chuộng nhất. Với thiết kế mềm mại, nhẹ nhàng, dáng ấm Tử Sa Bán Nguyệt giúp người dùng cảm thấy thư giãn và thoải mái khi thưởng thức trà.

Nguồn gốc

Một câu thơ nổi tiếng về ấm trà Tử Sa Bán Nguyệt là “Minh nguyệt thiên lý ký tương tư, bán nguyệt vạn lý tư canh nồng”, thể hiện mong ước đoàn viên của những người xa quê hương. Hình ảnh của bộ ấm trà Bán Nguyệt gợi nhớ đến vầng trăng khuyết và khơi dậy nỗi nhớ, mong muốn đoàn viên của những người xa cách.

Do đó, ấm trà Bán Nguyệt không chỉ là một dụng cụ pha trà mà còn là biểu tượng văn hóa của người Trung Quốc, thể hiện ý nghĩa về sự tươi đẹp và hoàn hảo trong truyền thống văn hóa của đất nước này.

Hình dáng 

Ấm trà tử sa Bán Nguyệt được thiết kế với hình dạng giống như một vầng trăng khuyết, với phần thân ấm hơi cong về phía sau. Phần vòi ấm thường được thiết kế theo hình chữ S, tạo ra dòng chảy trà mềm mại và uyển chuyển. Kích thước miệng ấm thường vừa phải, giúp giữ nhiệt trà tốt hơn.

Nhiều chất liệu khác nhau được sử dụng để làm ấm trà tử sa Bán Nguyệt, tuy nhiên đất sét đỏ từ vùng Nghi Hưng, Trung Quốc là phổ biến nhất. Đất sét đỏ này có hàm lượng sắt cao, giúp ấm trà Tử Sa có màu sắc đỏ tươi đặc trưng. Ngoài ra, đất tử sa từ Nghi Hưng còn có khả năng giữ nhiệt tốt, giúp trà giữ được hương vị thơm ngon lâu hơn.

Dáng ấm Tử Sa Mỹ Nhân Kiên 

Trong giới trà đạo, dáng ấm Mỹ Nhân Kiên được xem là một trong những dáng ấm Tử Sa đẹp nhất và được yêu thích nhất. Với vẻ đẹp cuốn hút và đầy đặn, nó được so sánh với bờ vai trần tuyệt vời của người phụ nữ.

Nguồn gốc

Câu chuyện đầu tiên kể rằng, một nghệ nhân làm ấm trà vô tình làm vỡ một chiếc ấm trà hình quả đào. Cảm thấy tiếc nuối, nghệ nhân quyết định tạo ra một chiếc ấm mới với hình dáng tương tự nhưng mềm mại và thanh thoát hơn. Chiếc ấm mới này được đặt tên là Mỹ Nhân Kiên, có nghĩa là “Ấm của Mỹ Nhân”.

Câu chuyện thứ hai kể rằng, một vị vua nhà Thanh rất yêu thích chiếc ấm trà hình quả đào. Vị vua sau đó đã cho một nghệ nhân làm ấm trà tạo ra một chiếc ấm mới với hình dáng giống như bờ vai trần của một người phụ nữ đẹp. Chiếc ấm mới này cũng được đặt tên là Mỹ Nhân Kiên.

Dù câu chuyện nào là đúng, thì chiếc ấm trà Mỹ Nhân Kiên đều mang ý nghĩa tượng trưng cho sự xinh đẹp và quyến rũ.

Hình dáng 

Dáng ấm mềm mại và uyển chuyển, với điểm nhấn là sự liền mạch giữa nắp và thân ấm. Nắp xuống thân tạo cảm giác như được tạo thành từ một khối duy nhất. Dáng ấm mang lại vẻ đẹp toát lên từ các đường nét đầy đà, như bờ vai của mỹ nhân xưa, tạo nên sự cuốn hút. Chế tác ấm là công việc khó khăn, việc tạo các đường nét chỉ bằng tay càng khó hơn, đặc biệt là trong việc tạo hình cho nắp và thân ấm có độ nhạy cảm cao.

Tại sao ấm Tử Sa được ưa thích đến vậy?

Người ta thường khuyên nên pha trà khác nhau với ấm trà khác nhau để đạt được hương vị đậm đà nhất, bởi mỗi ấm trà có đặc tính riêng. Điều này giải thích tại sao người yêu trà thường ưa chuộng ấm Tử Sa.

• Độ thoáng khí: Tử Sa có cấu trúc khí khổng kép đặc biệt, nằm trong lớp đất nguyên thuỷ của ấm. Điều này giúp Tử Sa có khả năng thoáng khí mà không bị thấm nước, nhờ vào cấu trúc mịn của đất.
• Nhiệt độ nung: Thường thì đất Tử Sa được nung ở nhiệt độ từ 1100 ℃ đến 1250 ℃, cao hơn so với hầu hết các loại đất sét và đồ gốm thông thường. Điều này giúp tạo ra độ thiêu kết cao và nguyên liệu là đất Tử Sa già, khiến cho nước chè không có vị đất, mang lại sự tươi mát và nguyên chất.
• Hàm lượng oxit sắt cao: Oxit sắt có tác dụng làm cho nước khi pha trà trở nên mềm hơn. Pha trà trong ấm Tử Sa với hàm lượng sắt cao có thể giúp bổ sung một lượng sắt trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta.

Kết luận 

Bài viết trên của Thế Giới Trà Đạo đã tổng hợp các dáng ấm Tử Sa phổ biến trong văn hóa trà đạo thông qua cách nhìn nhận, đánh giá và phân tích khách hàng của chúng tôi. Mỗi dáng ấm có những đặc điểm riêng về hình dáng, cấu trúc và phù hợp với các loại trà khác nhau. Vì vậy, bạn cần dành thời gian để tìm hiểu và trải nghiệm để lựa chọn dáng ấm phù hợp nhất với sở thích của mình.